Mury nas nie obronią

źródło: Wikipedia

Kiedy się ogląda pozostałości po Chińskim Wielkim Murze, niełatwo się uwolnić od natarczywej refleksji o absurdalności całej tej konstrukcji. Bo przecież trudno sobie wyobrazić, że obrona tak potężnego wału w ogóle była możliwa.

Poważny najeźdźca miał w arsenale tysiąc metod, by pokonać umocnienia. Znane doskonale były balisty, w powszechnym użyciu tarany i drabiny, była na koniec taktyka, na przykład pozorowanego ataku. Ludy Wielkiego Stepu, Hunowie czy później Mongołowie umieli symulować natarcie, by odwrócić uwagę obrońców od swego prawdziwego celu. Jednocześnie przeprowadzali prawdziwy atak 100 mil dalej na wschód czy na zachód i pokonywali umocnienia bez większych problemów.

Niby to jasne, a jednak mur budowano na przestrzeni 20 wieków, od czasów pierwszych cesarzy, aż po późną dynastię Ming. Budowano konsekwentnie, co musi świadczyć o skuteczności tego typu idei obronnej. Całe północne i zachodnie Chiny są pełne pozostałości po konstruowanych przed wiekami murach i wałach. To zarazem dowód, że legenda...